Warunek obwiedni
Warunek obwiedni oznacza, że maksymalna (lub minimalna) dozwolona wielkość elementu musi być w tym samym zakresie (lub poza tym samym zakresem) co wielkość maksymalna (lub wielkość minimalna). Określa, że powierzchnia jednego elementu wielkości (powierzchni walcowej lub elementu wyznaczonego przez dwie równoległe powierzchnie po przeciwległych stronach płaszczyzny) nie może naruszać wyobrażenia obwiedni idealnego (geometrycznie) kształtu maksymalnej wielkości materiału.
Element wielkości
„Element wielkości” to kształt geometryczny wyznaczony przez wymiary wielkości jak długość i kąt. Elementami wielkości są na przykład kształty walcowe i sferyczne, a także dwie przeciwległe płaszczyzny. Ponieważ element jest wyznaczony przez wymiary wielkości, ogólna wielkość zmienia się wraz z wymiarami.
Elementy obiektu tolerancji geometrycznej zależą od położenia, w którym zostanie narysowana linia wskazania. Na następujących przykładowych rysunkach, zależnie od położenia linii wskazania, linie środkowe i tworzące prostoliniowości w tym samym kształcie mogą wskazywać element wielkości lub go nie wskazywać.
- a
- Element obiektu tolerancji geometrycznej
Maksymalna wielkość materiału (MMS)
To wyznacza warunek maksimum materiału (MMC) elementu. Warunek maksimum materiału to stan rozpatrywanego elementu ekstrahowanego, w którym element wielkości znajduje się na poziomie limitu wielkości, gdy wszędzie znajduje się maksimum materiału elementu, tzn. minimalna średnica otworu i maksymalna średnica wałka. W skrócie, maksymalna wielkość materiału wyznacza warunek maksimum materiału elementu.
- Maksymalna wielkość materiału (MMS) wałka (wypukłości)
- Φ20,1
- Maksymalna wielkość materiału (MMS) wałka (wklęsłości)
- Φ19,9
Obwiednia idealnego kształtu
Oznacza to idealną strefę wykonaną z warunkiem maksimum materiału dla tolerancji wielkości wskazanej na rysunku oraz że obiekt musi znajdować się wewnątrz strefy maksymalnej wielkości materiału.
- a
- Φ5,0 (maks. wielkość materiału)
- a
- Φ5,0 (maks. wielkość materiału)
Czym jest ?
Aby zastosować warunek obwiedni do wymiaru, należy do tolerancji wielkości dopisać . „E” oznacza obwiednię (envelope), a ten symbol wskazuje, że jeśli element zgodny z tolerancją wielkości mieści się w obwiedni idealnego kształtu, która zawiera maksymalną wielkość materiału, spełnia ten warunek. Jeśli nie, element nie spełnia warunku.